7 dấu hiệu nhận diện Greenwashing

Greenwashing không khó nhận ra nếu người học hiểu rõ các “mánh” mà doanh nghiệp thường dùng. Chúng tôi tóm tắt, có 7 dấu hiệu chính:

1. Không có dữ liệu chứng minh

Doanh nghiệp tuyên bố “giảm phát thải”, “carbon neutral”, “thân thiện môi trường” nhưng không cung cấp số liệu, phương pháp đo lường, phạm vi.
→ Đây là dấu hiệu phổ biến nhất.

2. Ngôn từ mơ hồ

Dùng từ “xanh”, “sạch”, “tự nhiên”, “eco-friendly” nhưng không nói rõ ở điểm nào sản phẩm thân thiện môi trường (quy trình, vật liệu hay năng lượng?).
→ Người đọc dễ bị cuốn theo cảm giác “tốt” mà không có thông tin cụ thể.

3. Tập trung vào chi tiết nhỏ để che vấn đề lớn

Nhấn mạnh một phần rất nhỏ “xanh”, trong khi quy trình chính vẫn gây tác động môi trường lớn.
Ví dụ: hàng triệu chai nhựa dùng 1 lần nhưng PR mạnh chuyện “nhãn tái chế 100%”.

4. Tự tạo chứng nhận

Doanh nghiệp sử dụng biểu tượng, logo “xanh” tự thiết kế hoặc từ các tổ chức không uy tín, gây nhầm tưởng rằng sản phẩm được chứng nhận bởi đơn vị quốc tế.

5. So sánh không minh bạch

Ví dụ: “Giảm 50% phát thải”.
Nhưng không nói rõ: giảm so với năm nào? baseline gì? phạm vi phát thải nào? cách đo ra sao?

6. PR một hoạt động rất nhỏ

Làm một hành động môi trường nhỏ (như trồng cây 1 lần) rồi truyền thông rầm rộ cả năm, khiến người dùng tưởng doanh nghiệp có chiến lược bền vững lớn.

7. Lợi dụng hình ảnh màu xanh

Dùng hình ảnh cây cối, thiên nhiên, bao bì xanh lá để tạo cảm giác “sản phẩm thân thiện môi trường”, dù quy trình sản xuất không thay đổi.

Ví dụ thực tế tại Việt Nam

• Thời trang: ghi “cotton sinh thái” nhưng không có OCS hoặc GOTS.

• FMCG: bao bì màu xanh, slogan “eco-friendly” nhưng vật liệu không tái chế được.

• Bất động sản: quảng cáo “khu đô thị xanh đạt chuẩn quốc tế” nhưng không có LEED/LOTUS hoặc audit độc lập.

• Đồ uống: gọi sản phẩm “tự nhiên 100%” nhưng vẫn dùng phẩm màu tổng hợp.